BỆNH CẦU TRÙNG ở Gà

Nguyên nhân
- Do 1 chủng Isospora và 8 chủng Eimeria. Cầu ký trùng thuộc họ trùng nguyên sinh, một loạt ký sinh trùng nội bào, ái lực đặc biệt đối với tế bào niêm mạc ruột non. Vòng đời của CKY gồm sinh sản vô tính ( Schizogony) và hữu tính ( Gametogony) nằm trong ký chủ ( lợn), còn 1 số giai đoạn phát triển bên ngoài.

- I.suis chủ yếu gây ở lợn con 3-21 ngày tuổi. Mặc dù vậy, lợn lớn hơn có thể trở thành vật mang trùng. Tỷ lệ bệnh thường rất cao ( 50-70%), nhưng tỷ lệ chết thì phụ thuộc rât nhiều vào chủng CKT và các bệnh ghép: tiêu chảy phân trắng, nhiễm Rotavirus hay TGE…

- Các noãn nang của CKT theo thức ăn, nước uống qua đường ruột xâm nhập vào các tế bào niêm mạc ruột, sinh sản ở đó rồi phá vỡ các tế bào, mao quản làm cho lợn rối loạn hấp thu, ỉa chảy, ỉa ra máu, mất nước.

- Tổn thương niêm mạc đường ruột mở cửa cho sự xâm nhập và bội nhiễm các vi khuẩn cơ hội để gây bệnh nặng trầm trọng hơn.
 

    

Triệu chứng

- CKT ký sinh ở trong tế bào niêm mạc ruột non. Bệnh nặng hay nhẹ phụ thuộc vào lượng noãn nang lợn nuốt vào, vào độc tính của chủng ký sinh và thậm chí còn phụ thuộc vào sự bội nhiễm các chủng vi khuẩn hay virut.
- Lợn sơ sinh 3-21 ngày tuổi thường ỉa chảy 4-6 ngày trước khi biểu hiện các triệu chứng lâm sàng khác. Phân trắng- vàng, ít khi lẫn máu. Tỷ lệ hơn mắc bệnh có khi đến 50 hay 75%.
- Lợn con bỏ bú hoặc bú ít, có thể hơi sốt, ủ rũ, tỷ lệ chết cao tới 20%.
- Lợn lớn thường ỉa chảy mãn tính.
- Phân biệt với các dạng ỉa chảy khác bằng phương pháp lấy mẫu phân soi trên kính hiển vi để phát hiện noãn nang của ký sinh trùng.

Phòng và trị bệnh
* Phòng bệnh:
- Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, khô, ấm nhất là ổ đẻ. Tẩy uế định kỳ bằng thuốc sát trùng HanIodine 10% hoặc Hankon. Thu dọn phân hàng ngày ủ hay hầm biogas. Rửa chuồng bằng vòi nước áp lực mạnh.
- Phòng bệnh bằng trộn HanEba 30% vào thức ăn với liều 1g/3-5 kg TT. Dùng theo lịch ngày 1,2,3, nghỉ 2 ngày sau đó lại dùng tiếp 3 ngày.
- Hancoc: Pha nước hay sữa thay thế 1,5 ml/ 10 kg TT.
- Hanzuril 50: 1ml/con lúc lợn 3-5 ngày tuổi
- Rigeccocin WS: 1g/ 3-5 lít nước hoặc 3 kg T.ăn.
- Hancotmix-forte: 5-7g/ 1 kg T.ăn.

* Điều trị:
Các thuốc có khả năng điều trị bệnh CKT là:
- Hanzuril 50: 1ml/ 2.5 kg TT
- HanEba 30%: Ngày đầu 1g/lít nước; từ ngày thứ 2-6: 0,5 g/ lít nước.
- Hancoc: Pha nước hay sữa thay thế 1,5ml/10 kg TT.
- Hancotmix-forte: 4-7 g/50 kg Tt., dùng 5-7 ngày liên tục.