1. Đặc điểm:
E.coli bại huyết là căn bệnh phổ biến nhất trên vịt. Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi và chủ yếu giai đoạn từ 3-25 ngày tuổi.
Vi khuẩn E.coli thường xuyên có mặt trong đường tiêu hóa của vịt khỏe, do vậy, nhiều khi bệnh tự phát ra khi sức đề kháng của vịt giảm sút, hoặc khi điều kiện sống bất lợi, stress. Bệnh gây ra những thiệt hại kinh tế nặng nề cho người nuôi nếu xử lý không đúng cách và triệt để.
2. Tác nhân gây bệnh:
Vi khuẩn E.coli thuộc chi Escherichia, họ Enterobacteriaceae, là trực khuẩn Gram âm, không sinh nha bào.
Vi khuẩn E.coli được phân loại thành nhiều serotype, các serotype quan trọng gây bệnh đã được nghiên cứu gồm O1, O2, O35, O78.
3. Phương thức truyền lây:
Nguồn lây bệnh chủ yếu là các vịt bệnh, vịt mang trùng. Mầm bệnh theo phân được thải ra ngoài môi trường sống. Vi khuẩn E.coli có thể tồn tại lâu trên nền chuồng, phân, chất độn chuồng, đất và nước, vì vậy bệnh thường xảy ra ở những chuồng nuôi có vệ sinh môi trường kém, điều kiện chăm sóc không đầy đủ.
Ngoài ra, bệnh có thể lây theo đường hô hấp do mầm bệnh có lẫn trong bụi, khi vịt hít vào sẽ mắc bệnh. Vịt mới nở có thể bị nhiễm bệnh từ quá trình ấp nở do mầm bệnh bám vào vỏ trứng hay các dụng cụ ấp nở.
4. Cơ chế sinh bệnh:
Căn bệnh dù có sẵn trong cơ thể hay từ ngoài vào đều xâm nhập vào hệ tuần hoàn gây nhiễm trùng máu. Theo máu, vi khuẩn đến niêm mạc ruột gây viêm ruột, đến các xoang gây viêm thanh dịch có fibrin, đến các cơ quan phủ tạng gây viêm ruột hoại tử. Một số lớn vịt bị chết do bại huyết ở giai đoạn đầu và do các cơ quan thực thể bị phá hủy ở giai đoạn cuối. Ngoài ra, khi bị bệnh do E.coli, vịt dễ bị kế phát các bệnh truyền nhiễm do virus và Mycoplasma.
5. Triệu chứng:
Bệnh xảy ra đột ngột, với các biểu hiện:
- Vịt giảm ăn, mệt mỏi, lông xơ xác.
- Lười vận động.
- Tiêu chảy phân màu trắng xanh.
- Triệu chứng hô hấp: Sổ mũi, khó thở.
- Triệu chứng thần kinh: Co giật, quay đầu, ngoẹo cổ, liệt chân.
6. Bệnh tích:
- Vi khuẩn E.coli sau khi gây bại huyết đến khu trú ở xương và màng hoạt dịch có thể gây viêm đa khớp.
- Viêm ruột.
- Tim, gan phủ Fibrin màu trắng
- Trường hợp bệnh nặng, gan sưng và xuất huyết lấm tấm trên bề mặt. Nếu bệnh nhẹ, phần phía trên gan có màu vàng, phần dưới sưng và xuất huyết
- Mật sưng to.
- Màng ngoài tim bị phù thũng.
- Túi khí dày, màu trắng đục, có những đốm hoại tử màu trắng ngà hay màu vàng.
- Đối với vịt đẻ buồng trứng bị vỡ và teo lại.
7. Chẩn đoán
Cần chẩn đoán phân biệt với các bệnh do Mycoplasma và một số bệnh do vi khẩn khác: Pasteurellae, Salmonellae, Streptococci, Eubacterium, Bacteroides có thể gây ra các bệnh tích tương tự. Để có thể chấn đoán chính xác nhất vịt mắc bệnh, người chăn nuôi cần lấy mẫu bệnh phẩm (gan, lách, phổi, tim, khí quản, ruột), gửi về đơn vị Chẩn đoán-Xét nghiệm và chăm sóc sau bán hàng của công ty Fivevet. Phát hiện sự có mặt của Virus bằng phương pháp PCR hoặc phương pháp nuôi cấy, phân lập.
8. Phòng bệnh:
- Phòng bệnh bằng vắc xin:
Hiện nay, việc phòng bệnh E.coli bại huyết bằng vắc xin chưa có hiệu quả cao do vi khuẩn gây bệnh thuộc rất nhiều serotype khác nhau. Khi vịt bị bệnh có thể phân lập thấy nhiều serotype trong cùng một ổ dịch. Ngoài ra, vắc xin chỉ có tác dụng bảo hộ đơn giá mà không có khả năng gây miễn dịch chéo.
- Vệ sinh, chăm sóc, nuôi dưỡng:
Bệnh chịu tác động từ môi trường rất lớn do mầm bệnh phân tán ở khắp nơi như: nguồn nước mặt, trạm ấp, dụng cụ chăn nuôi, chất độn chuồng…Vì vậy, để đảm bảo cho việc phòng bệnh E.Coli bại huyết một cách có hiệu quả, cần chú ý các vấn đề chăm sóc nuôi dưỡng sau đây:
+ Các trang thiết bị máy ấp, khay ấp và trứng trước khi đưa vào ấp nở phải được xông sát trùng để loại bỏ mầm bệnh.
+ Chuồng trại, bãi đỗ, sàn nuôi nhốt vịt phải được vệ sinh sạch bằng vôi bột hoặc dung dịch thuốc sát trùng sau mỗi lứa nuôi hoặc xử lý định kỳ 10-15 ngày/lần.