BỆNH TIÊU CHẢY CẤP TRÊN LỢN (PED)

 1. Đặc điểm bệnh
Bệnh tiêu chảy cấp (Porcine Epidemic Diarrhea - PED) trên lợn xảy ra quanh năm. Đặc biệt, mùa đông với điều kiện thời tiết lạnh, chuồng trại chăn nuôi kém vệ sinh, ẩm ướt.
Nguyên nhân do Coronavirus gây ra, là loại virus có vỏ bọc, chúng tồn tại lâu trong phân, thức ăn, nước uống. Virus xâm nhập qua đường miệng, tấn công vào hệ nhung mao ruột làm giảm bề mặt hấp thu, dẫn đến tiêu chảy mất nước và mất chất dinh dưỡng.
Bệnh lây lan nhanh, tỷ lệ chết rất cao. Đặc biệt, lợn con theo mẹ giai đoạn từ 0-5 ngày tuổi khi nhiễm chết 100%, giai đoạn trên 7 ngày tuổi khi nhiễm chết từ 30-50%.
Bệnh lây truyền trực tiếp từ lợn ốm sang lợn khỏe qua chất tiết, dịch tiết, phương tiện vận chuyển, con người và dụng cụ chăn nuôi.
2. Triệu chứng
Khi xâm nhiễm vào cơ thể qua đường tiêu hóa, virus PED tăng lên nhanh ở ruột non, ăn mòn lớp nhung mao ruột, làm cho ruột mỏng dần, xuất huyết, lợn không tiêu hóa được thức ăn, gây hiện tượng nôn mửa và tiêu chảy. Dịch nôn, phân có màu trắng đục, vàng nhạt hoặc đậm do sữa chưa tiêu được. Sau khi virus xâm nhập từ 18-24 giờ lợn có biểu hiện bỏ bú, tiêu chảy phân lỏng, mùi tanh khắm, lợn gầy nhanh do mất nước, đi đứng loạng choạng. Thân nhiệt giảm lợn nằm chồng lên nhau hoặc nằm lên bụng mẹ. Bệnh lây lan nhanh và gây thiệt hại lớn cho chăn nuôi.  

                                      Hình ảnh biểu hiện bệnh

3. Bệnh tích
- Thành ruột rất mỏng, trong suốt, ruột căng phồng có thể nhìn thấy chất chứa dịch lỏng màu vàng bên trong.
- Dạ dày chứa sữa đông vón, không tiêu
- Hạch màng treo ruột sưng to.

     Dạ dày chứa sữa không tiêu                                                    Thành ruột mỏng

4. Phòng bệnh
4.1. An toàn sinh học
* Vệ sinh sát trùng
- Thực hiện nguyên tắc an toàn sinh học trong chăn nuôi “kiểm soát cùng vào, cùng ra”.
- Giám sát, tăng cường thực hiện việc vệ sinh tiêu độc, sát trùng chuồng trại định kỳ 
- Kiểm soát chặt công tác an toàn dịch bệnh đối với người, trang thiết bị, dụng cụ chăn nuôi ra vào chuồng nuôi.
- Duy trì việc xử lý các vật chủ trung gian như ruồi, muỗi…. 
- Giữ cho chuồng luôn khô, thoáng, ấm, sạch.
* Quy trình vệ sinh thú y
- Thực hiện tiêm phòng vắc xin PED cho lợn nái:

5. Điều trị
Không có thuốc đặc hiệu để điều trị
Khi xảy ra bệnh thực hiện các bước sau:
- Thực hiện cách ly hoàn toàn đàn, ô chuồng bị bệnh bằng việc tăng cường tiêu độc, sát trùng chuồng trại.
- Tách lọc loại bỏ toàn bộ số lợn ốm, yếu. Đặc biệt, lợn dưới 5 ngày tuổi tỷ lệ chết 100%. Không có khả năng cứu chữa.
- Hộ lý chăm sóc nuôi dưỡng: